Hastalığın belirtileri 40-70 yaşları arasında, sıklıkla da 60’lı yaşlarda başlar. Tüm Parkinson hastalarının sadece %5’inde hastalık başlangıç yaşı 20 ila 40 yaşları arasındadır. Genç yaş grubundaki bu hastalarda genetik (kalıtsal) nedenler söz konusu olabilir.

Parkinson hastalığı erkeklerde kadınlara oranla biraz daha sık görülür.

Parkinson hastalığı, üst beyin sapı bölgesinde iki yanlı olarak yer alan kara çekirdeklerde dopamin üreten hücrelerin azalmasından ileri gelir. Beynin bir yarısındaki kara çekirdekteki hücrelerin yaklaşık %80’i hasara uğrarsa, dopamin eksikliği karşı beden yarısında hareket bozukluğuna yol açar ve Parkinson hastalığı belirtileri tek yanlı olarak ortaya çıkmaya başlar. Hastalığın seyri boyunca her iki kara çekirdekte de dopamin üreten hücrelerin sayısı yavaş bir şekilde azalır.

Parkinson hastalığının görülme sıklığı yaklaşık 100.000’de 100-150 arasında bulunmuştur. Toplumda bir yılda yeni Parkinson hastalığı tanısı konulma oranı 1000’de 1 ya da 2 kişidir. 65 yaş üzerinde her 100 kişiden birinin Parkinson hastası olduğu kabul edilmektedir. Yurdumuzda da Parkinson hastalığı görülme sıklığının benzer oranlarda olduğu göz önüne alındığında, yaklaşık 70-100 bin hastanın var olduğu kabul edilebilir.

Ailede anne veya babada ya da kardeşte Parkinson hastalığı varlığında, o kişide hastalık gelişme riski toplum geneline kıyasla biraz daha yüksek olabilir. Kalıtsal özellikteki Parkinson hastalığı daha çok genç yaşlarda başlar ve tüm Parkinson hastalarının yaklaşık %5’ini oluşturur.

Karı-kocanın her ikisinde de Parkinson hastalığının %2’den daha az sıklıkta görülmesi, hastalığın bulaşıcı olmadığının göstergesidir. Eşlerin aynı çevreyi, aynı beslenme şeklini, hastalık ortaya çıkmadan yıllar önce paylaşmakta olmaları beslenmeye ait unsurların da hastalığa neden olmadığına işaret eder.

Heyecan ya da stresin tetiklediği, gelip geçici olabilen, bir el parmağında veya elde ortaya çıkan, dinlenme halinde gelen titremedir.

Daha seyrek olarak hastalık dinlenme halinde ortaya çıkan ayak titremesiyle başlayabilir.

Bazı hastalar ise yazı yazarken, imza atarken kalemi kaydırmada tutukluk ve harflerde küçülme fark eder.

Bazen hasta yakınları hastanın yüzünde donuk bir ifade geliştiğini belirtir.

Özellikle genç yaştaki hastalarda ilk belirti distoni olarak adlandırılan, istem dışı bir ayağın içe doğru dönük halde kasılması ya da ayak parmaklarının aşağı doğru kıvrılmasıdır.

• Hareketlerde yavaşlama (bradikinezi)
• Yüz ifadesinde donukluk (hipomimi)
• El yazısının küçülmesi (mikrografi)
• Titreme (tremor)
• Duruş bozuklukları (öne ve yana doğru hafifçe eğik durmadan, 90 derece öne eğilme hali gelişebilir)
• Yürüme bozukluğu, yürürken kilitlenme ve düşmeler

• Yorgunluk
• Ruhsal çöküntü hali
• Uzuv ağrıları
• Kabızlık
• Mide boşalmasının gecikmesi
• Uyku ve cinsel işlev bozuklukları
• Terleme artışı
• Koku alma duyusunun azalması
• Sık idrara çıkma
• Tansiyon düşmesi
• REM uykusu (göz hareketlerinin aktif olduğu uyku) davranış bozukluğu,
• Huzursuz bacak sendromu,
• Unutkanlık

Hastalığın ilerleme hızı ile belirtilerin türü ve şiddeti hastadan hastaya değişiklik gösterecek şekilde farklıdır.

Beyinde hücre kaybıyla giden çeşitli hastalıklar arasında sadece Parkinson hastalığı tedaviye iyi yanıt verir. Doğru tedavi ve takip sayesinde, çoğu hasta normal hayatını uzun yıllar boyunca sürdürebilmektedir. Bu nedenle, hastalığın, ilk belirtileri saptanır saptanmaz tıbbi görüş almak önemlidir; böylece tedavi seçeneklerini en iyi şekilde değerlendirmek mümkün olur.

İlaçların belirlenen zamanlarda, hekimin tavsiyesine uygun şekilde kullanılması çok önemlidir. Bu sayede hastalık ile ilgili şikayetlerdeki dalgalanmalar en aza indirilebilir. Tedavi sırasında kullanılan ilaçların oluşabilecek yan etkilerini belirleyip ortadan kaldırmak önemlidir. Fakat her ne olursa olsun ilacın yan etkisi görüldü diye ilacı bırakmak yanlıştır, çünkü hastalık belirtileri tekrar ortaya çıkar. Cerrahi tedavi ilk tercih yolu değildir.

Parkinson hastalığının uzun süreli, yavaş ilerleyici bir hastalık olması nedeniyle, tedavisinde hastanın ve ailesinin hekimle uzun yıllar iş birliği yapması gereklidir. Beraberce gösterilecek çaba, hem hastanın kendisini rahatsız eden belirtilerin tatmin edici bir şekilde kontrolünü, hem de hastanın daha iyi bir yaşam düzeyine kavuşmasını sağlayacaktır. Ayrıca aile bireylerinin, özellikle de eşlerin birbirine desteği ve sevgisinin bu konuda büyük bir katkısı olacağı da açıktır. Böyle bir yaklaşım yalnızca fizik olarak değil, psikolojik ve sosyal bakımdan da hastalığın hastadan götürdüklerini telafi etmede yardımcı olacaktır.

Erken aşamalarda ilaç alma kararı alsanız da almasanız da yaşam tarzınızın mümkün olduğunca sağlıklı olmasını ve egzersiz, rahatlama ve diyete odaklanmasını sağlamak önemlidir.

• Kahvaltılık tahıl ürünleri, tam tahıllı ekmek ve makarna, kahverengi pirinç, çekirdek, sert kabuklu yemiş, meyve, sebze ve bakliyat gibi lif açısından zengin gıdalar ve sıvıların düzenli alımı ile egzersizin genellikle yardımı olacaktır.
• Günlük sıvı tüketiminin 1.5 litrenin altına indirilmemesi kabızlığın kontrolünde önemli bir yöntemdir.

• Yağlı gıdaları ve karbonhidratları kesmek gerekebilir.
• Kilo vermek ve hareket etmek yardımcı olacaktır; çünkü eklemlerdeki yük hafifleyecektir.
• Beslenme düzeninde herhangi bir değişiklik düşünmeden önce bir doktor ya da diyetisyene başvurmak gerekmektedir.